JUNA DOGS FCI

 

Polska rasa psa, w typie psa pasterskiego, według wzorca FCI psy tej rasy nie podlegają próbom pracy. Owczarek podhalański jest jedną z pięciu ras polskich uznanych przez FCI. Owczarki są cudownymi stróżami, które dla domowników będących częścią ich „stada”  skoczyły by w ogień. Podhalan z wyglądu przypominający niedźwiedzia polarnego jest wielkim misiem uwielbiającym  głaskanie, drapanie, przytulanie. To rasa inteligentna, myśląca, widać to w jej zachowaniu, na każdym kroku. Swoją bystrością i umiejętnością kombinowania potrafią często zadziwić. Owczarki Podhalańskie zachowują dystans do obcych i bacznie obserwują   rzadkich gości, nie wpuszczają też na teren obcych.

 

Dla kogo Podhalan?  

Owczarki Podhalańskie nawiązują bardzo przyjazne kontakty z opiekunami. Ten miły, serdeczny pies szybko staje się najlepszym przyjaciele rodziny. Zwłaszcza że błyskawicznie poznaje jej członków i wszystkich traktuje z taką samą atencją i przywiązaniem. Wszystkich, bez wyjątku, włącznie z kotami, fretkami i innymi papugo-wężo-świnkami. Szczególnie ciepłe kontakty łączą go z dziećmi. Bawiąc się z nimi jest wyjątkowo cierpliwy i delikatny. Obserwując podhalany można odnieść wrażenie, że rozczulają je wszelkie słabe, bezbronne stworzonka. W kontaktach z obcymi podhalańczyk zachowuje pełen godności dystans. Jednak w chwili zagrożenia rzuca się do obrony bez chwili wahania, walczy nieustępliwie i bezpardonowo. Obce jest mu poczucie strachu. Rasa nadaje się dla każdego, kto poszukuje czujnego stróża,  który może przez cały rok mieszkać na podwórku, a przy tym najwierniejszego przyjaciela rodziny i ogromnego pieszczocha w stosunku do najbliższych, ale ostrożnego w kontaktach z obcymi. 

 

Pochodzenie rasy

 Wzmianki na temat białych psów pasterskich występujących w rejonie Podhala pojawiają się w XVII wiecznej pozycji "Oeconomia ruralis et domestica" autorstwa Kohlera. Tam też jest informacja, że kiedyś psy te nie pełniły funkcji stricte pasterskich, ale były trzymane do obrony stada przed wilkami i złodziejami, stąd była preferowana ich biała szata, która miała je wyróżniać.

Pierwszy opis poświęcony owczarkowi podhalańskiemu został dokonany w 1938 roku przez W. Wielanda, który nazwał podhalana mianem "owczarka górskiego", a nazwę zaczerpnął od słowiańskich górali zamieszkujących obszar Beskidów. Wieland był pierwszym obcokrajowcem opisującym tę rasę w rozprawie "Die bodenständigen Hütehundeschläge in Polen" ("Rodzime odmiany psów pilnujących w Polsce"). W tej pozycji autor pisze: "W Karpatach i Tatrach żyją białe psy pasterskie, które bez wątpienia spokrewnione są z węgierskim kuwaszem. Od czasu do czasu wymieniany jest materiał hodowlany pomiędzy psami żyjącymi po polskiej i słowackiej stronie granicy."

Owczarek podhalański jest bardzo starą rasą regionalną. W drodze selekcji uzyskano białe, duże, odporne i odważne psy charakteryzujące się umiejętnością samodzielnej pracy. Zwierzęta hodowano w izolacji geograficznej w rejonie Tatr zarówno po słowackiej jaki polskiej stronie gór. Tradycja mówi, że szczególnie dorodne psy pochodziły z okolic słowackich Liptów, stąd ich regionalna nazwa – liptoki.

 

Użytkowość

Owczarek podhalański jest typowym przedstawicielem dużych psów pastersko - stróżujących, których podstawowym zadaniem było pilnowanie stad przed drapieżnikami i rabusiami. Poza tym owczarki podhalańskie pracując przy wypasie zwierząt pomagały pasterzom przy poszukiwaniu zagubionych zwierząt, przy przepędzaniu stad oraz pilnowały szałasów pasterskich i domostw. Charakteryzują się przy tym zdolnością samodzielnej pracy. Powyższe zadania zdeterminowały psychikę owczarków podhalańskich, które są z reguły opanowane, ale i czujne, inteligentne odważne i w razie potrzeby błyskawicznie podejmują akcję obronną. Broniąc swojego stada, terenu czy nawet człowieka są bezkompromisowe i nie znają lęku[4][5]. Owczarek podhalański powinien być zatem wykorzystywany przede wszystkim przy tradycyjnym wypasie zwierząt jako ich stróż i obrońca, co z jednej strony chroni powierzone jego pieczy stada, a z drugiej zagrożone wyginięciem drapieżniki.

Polski podhalańczyk od lat pomaga góralom w wypasie owiec. Jego praca polega na pilnowaniu stad przed dużymi drapieżnikami, lecz obecnie nie ma to tak dużego znaczenia jak dawniej, gdyż populacja niedźwiedzi i wilków w Tatrach bardzo się zmniejszyła. Prócz tego używany jest również do pilnowania zagród i domostw. Zaliczany do psów obronnych.

 

Psychika i temperament

Owczarek podhalański jest psem pastersko - stróżującym, charakteryzującym się umiejętnością samodzielnej pracy. Podhalany są czujne i dostatecznie sprowokowane potrafią być zdecydowane i gwałtowne. Łagodne i przyjazne wobec znanych im ludzi i zwierząt, nieufne są w stosunku do obcych, na swoim terytorium nieznane im osoby i zwierzęta traktują jako intruzów i zagrożenie, któremu potrafią stawić czoła. Dzięki szczególnym predyspozycjom psychicznym, wysokiej inteligencji i umiejętności nauki przez obserwację, owczarki podhalańskie daje się łatwo szkolić do zadań pastersko – stróżujących. Przymuszane do zachowań sprzecznych z ich naturalnymi zachowaniami, a szczególnie z użyciem krzyku czy przemocy fizycznej, wycofują się z pracy.  Żywiołem tej rasy jest praca na otwartej przestrzeni, źle ONA toleruje warunki miejskie. Podhalan jest psem dużym o obfitej sierści i potrafi być głośny. Suki są głośniejsze, bardziej ruchliwe i pobudliwe od psów. Rozdrażniony może stać się bardzo niebezpiecznym. Szkolenie owczarka podhalańskiego nie jest łatwe z uwagi na jego upór, siłę i późne dojrzewanie psychiczne około drugiego roku życia.

 

Szkolenie i wychowanie

Inteligencja tej rasy pozwala na dowolne szkolenie. Owczarek podhalański jest pojętny i szybko przyswaja wiedzę. Konsekwentnie wychowany staje się posłusznym podopiecznym. Natomiast zaniedbanie wychowania może mieć opłakane skutki. Utrata kontroli nad silnym, samodzielnym psem wcześniej czy później zaowocuje niepotrzebnym atakiem. Podobne efekty może przynieść zaniechanie podstawowej socjalizacji. Bez niej nie wykształci pewności siebie i poczucia siły. Cechy te są niezbędne u dobrego psa stróżującego, pozwalają mu właściwie OCENIAĆ zagrożenie i reagować adekwatnie do sytuacji.

 

Szata i umaszczenie

Szata u tej rasy jest obfita, gęsta, w dotyku twarda, gęsty podszerstek. Na szyi występuje bogata kryza, na udach obfite portki. Ogon jest mocno owłosiony i puszysty. Futro wymieniane jest co rok. Umaszczenie sierści jest czysto białe, wymagany tylko czarny nos i fafle, także muszą być ciemne obwódki oczu. Szata tej rasy ma właściwości samoczyszczące. Mocno ubrudzony pies nawet substancjami na bazie olejów dość łatwo sam się oczyszcza. Tę cechę Owczarki Podhalańskie  zawdzięczają zawartej w sierści lanolinie, która chroni psy przed wodą, chłodem, insektami i brudem. Dawniej z sierści owczarków wykonywano przędzę, z której robiono skarpety i swetry.

 

Zdrowie

Owczarek podhalański jest rasą podatną na niektóre schorzenia takie jak:

- dysplazja stawów biodrowych;

- dysplazja stawów łokciowych;

- skręt żołądka;

- ektropium/entropim;

- zapalenie ucha;

- alergie, najczęściej pokarmowe.

 

Wzorzec

Kraj pochodzenia: Polska

Data publikacji obowiązującego wzorca: 08.06.1988

Przeznaczenie: Pies pasterski i stróżujący. Jego imponująca postawa i piękny wygląd czynią z niego dobrego towarzysza człowieka.

Klasyfikacja FCI: Grupa I - Owczarki i psy pasterskie (oprócz szwajcarskich psów pasterskich)

Sekcja I - Owczarki; Nie podlega próbom pracy.

 

WYGLĄD OGÓLNY:

Pies mocnej, zwartej budowy, znamionującej siłę i ruchliwość.

 

WAŻNE PROPORCJE:

Format prostokątny. Tułów psa nieznacznie krótszy w porównaniu z suką.

 

ZACHOWANIE/CHARAKTER:

Temperament spokojny. Pies inteligentny i czujny.

 

 

GŁOWA:

Proporcjonalnej wielkości, sucha, trzymana średnio wysoko zarówno w ruchu, jak i gdy pies stoi.

Mózgoczaszka: z profilu lekko wypukła, bruzda czołowa płytka. Krawędź czołowa wyraźnie zaznaczona, jednak niezbyt silnie załamana.

 

Trzewioczaszka:

Nos: Nozdrza czarne, średniej wielkości, szeroko otwarte.

Kufa mocna, stopniowo zwężająca się. Jej długość lekko przekracza lub jest równa długości czaszki. Grzbiet nosa szeroki.

Wargi pożądane naprężone i przyległe. Krawędzie warg powinny być ciemne.

Uzębienie: Szczęki mocne. Zęby mocne, osadzone regularnie. Zgryz nożycowy. Zgryz cęgowy dopuszczalny.

Oczy średniej wielkości, wyraziste, osadzone lekko skośnie. Tęczówka ciemnobrązowa. Krawędzie powiek ciemne.

Uszy osadzone na wysokości zewnętrznego kąta oka lub nieco wyżej, średniej długości, raczej grube, trójkątne, dobrze owłosione. Przednia krawędź ucha dotyka głowy. Małżowina ruchliwa.

 

SZYJA:

Średniej długości, muskularna, bez podgardla, z obfitą kryzą. Górna linia szyi wzniesiona ponad linię grzbietu.

 

TUŁÓW:

Długi i masywny.

Kłąb wyraźnie zaznaczony, szeroki.

Grzbiet prosty, szeroki, o lędźwiach szerokich dobrze związanych.

Zad lekko spadzisty.

Klatka piersiowa głęboka, żebra skośne, nieco płaskie.

Brzuch nieznacznie podkasany.

 

OGON:

Niezbyt wysoko osadzony, noszony poniżej linii grzbietu, w podnieceniu pies unosi go ponad grzbiet, lecz go nie zakręca. Ogon opuszczony w dół sięga stawu skokowego, na końcu może być lekko wygięty.

 

KOŃCZYNY PRZEDNIE:

Muskularne, o mocnej, nie za ciężkiej kości. Widziane z przodu proste. Łopatki lekko skośne, przylegające.

Łapy: śródręcze nieznacznie wysunięte ku przodowi.

Palce zwarte w stosunkowo dużą, owalnego kształtu piąstkę, między palcami owłosienie. Opuszki mocne, twarde ciemno pigmentowane.

Pazury mocne, tępe, pożądane ciemne.

 

KOŃCZYNY TYLNE:

Widziane z tyłu - pionowe. Nieco odstawione do tyłu, umiarkowanie kątowane.

Stopa: śródstopie ustawione pionowo.

Palce jak u nóg przednich.

 

OKRYWA WŁOSOWA:

Sierść: na głowie, kufie, na przedniej stronie nóg przednich i tylnych od stawu skokowego w dół sierść krótka, gęsta. Na szyi, tułowiu sierść długa, gęsta, prosta lub lekko falista, w dotyku twarda, z obfitym podszyciem. Na szyi bogata kryza, na udach obfite, długie owłosienie. Ogon obficie owłosiony, puszysty.

Umaszczenie: Jednolicie białe. Kremowy nalot niepożądany (kremowe łaty niedopuszczalne).

 

WYSOKOŚĆ:

Wzrost w kłębie psy 65 – 70 cm, suki 60 – 65 cm.

 

WADY:

Każde odstępstwo od wzorca należy traktować jako wadę. Jej ocena powinna być proporcjonalna do stopnia tego odstępstwa.

- Silnie zaznaczona bruzda czołowa.

- Słaba pigmentacja nosa, powiek i warg.

- Jasne oczy (nazywane niedźwiedzimi).

- Entropium.

- Uszy wysoko osadzone, skierowane do tyłu, lub kopiowane.

- Szyja noszona poziomo.

- Zad przebudowany.

- Ogon noszony stale nad linią grzbietu.

- Ostrogi.

- Brak włosów między palcami.

- Brak kryzy, brak piór na kończynach.

 

WADY DYSKWALIFIKUJĄCE:

- Agresywność, bojaźliwość.

- Słabo zaznaczony stop.

- Kufa szpiczasta.

- Znaczne braki zębowe.

- Przodozgryz, tyłozgryz.

- Ektropium.

- Szata kędzierzawa lub jedwabista.

- Brak podszerstka.

- Łaciatość (kolorowe pasemka).

- Usposobienie nerwowe.

Psy o fizycznych anomaliach lub wykazujące anormalne zaburzenia w zachowania powinny być dyskwalifikowane.

Uwaga:

Psy muszą mieć dwa, normalnie rozwinięte jądra, w pełni usytuowane w mosznie.